کارنامه های حقوق بشری در عربستان سعودی در پنج سال اخیر و در دوران حکمرانی سلمان بن عبدالعزیز و پسرش محمد بن سلمان، افزایش بی سابقه اعدام ها را در حق فعالان مسالمت آمیز شیعه نشان می دهد.این در حالی است که بسیاری دیگر از این فعالان در معرض تهدید اجرای حکم اعدام قرار دارند.
یک منبع سعودی خبر داد، ولیعهد این کشور برای «مشهور بن عبدالعزیز» عمو و پدر همسرش، دستور بازداشت خانگی صادر کرد. به جز مشهور بن عبدالعزیز، چهار تن از فرزندان عبدالعزیز آل سعود از جمله ممدوح، احمد، عبدالاله و مقرن هنوز در قید حیات و همگی کوچک‌تر از ملک سلمان هستند.
جولیان بورگر، یادداشت‌نویس گاردین درباره شعارهای دولت جو بایدن درباره تنبیه محمد بن‌سلمان و دیگر دیکتاتورهای حاشیه خلیج فارس نوشت که «محمد بن‌سلمان به دلیل قتل جمال خاشقچی مجازات نخواهد شد، چون او رهبر کشوری است که متحد استراتژیک آمریکا قلمداد می‌شود».
خبرگزاری رویترز در یک گزارش انحصاری درباره پشت پرده توافق کاهش تولید اوپک پلاس به تشریح تلاش‌های پشت پرده مقامات آمریکایی پرداخت و نوشت: در حالی که آمریکا سران عربستان سعودی را برای خاتمه دادن به جنگ قیمت با روسیه تحت فشار قرار داده بود، دونالد ترامپ به آنها یک اولتیماتوم داد.
اختلاف بین بن سلمان و بن زاید زمانی روشن تر می شود که به مواضع مختلف آنها در مورد ایران، نظری داشته باشیم؛ همانطور که پس از حمله به بندر الفجیره، ابوظبی به سرعت هیئتهایی را به تهران اعزام کرده و سعی در بهبود روابط با آن کرد. در این شرایط، ریاض همچنان مواضع متزلزلی را از خود نشان داده و ظاهرا نمی تواند در مورد چگونگی رابطه با ایران، تصمیمی قاطع اتخاذ کند.
مجله «Page Six» نوشت که لیندسی لوهان، بازیگر معروف آمریکایی و محمد بن سلمان با یکدیگر آشنایی دارند و سال گذشته میلادی در مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک با یکدیگر دیدار کردند.
یک مقام پیشین کاخ سفید درباره موفقیت فشار حداکثری بر ایران گفت: من معتقدم این فشار تاثیراتی بر اقتصاد ایران داشته است اما ایران تا زمانی که آمریکا به برجام بازنگردد، تسلیم نخواهد شد و تن به مذاکره نخواهد داد.
بهشتی‌پور گفت: هر نوع تنشی که در خاورمیانه شروع شود، مخصوصاً تنش بین ۲ کشور مهم و تاثیرگذاری چون ایران و عربستان فضا را برای سوءاستفاده کشورهایی چون آمریکا، انگلیس و... بیشتر خواهد کرد.
البته تلاش‌های عربستان در گذشته برای حل و فصل اختلافات استراتژیک خود با جمهوری اسلامی ایران به شکست منجر شده‌اند. اما این موضوع نباید انگیزه ریاض برای دنبال کردن مسیر دیپلماسی را کاهش دهد.
حملات هوایی عربستان به مناطق انصارالله به طور گسترده‌ای کاهش یافته است و این می‌تواند در زمینه دستیابی به راه حل در آینده نزدیک امیدوارکننده و شاخصی خوشبینانه باشد.
پیامهای عربستان، به ایران و روحانی رسید. نخست وزیر پاکستان، سوار بر قطار انجام اقداماتی برای حل اختلافات بین ایران و عربستان شده است؛ وی پیام ولی عهد سعودی را به تهران رساند. این در حالی است که نخست وزیر عراق، عادل عبدالمهدی نیز یک سفر ناگهانی به ریاض داشته و تلاش کرد فتیله تنش ها و درگیری در منطقه را بکشد.
فعال سیاسی و چهره معارض سعودی تأکید کرد: آینده‌ای برای آل سعود وجود ندارد و ما منتظر سقوط رژیم در آینده‌ای نزدیک هستیم، چرا که این نظام پس از فرو ریخت پایه‌های قدرتش دیگر قادر به بقا نیست.
ظاهرا، سعودی‌ها بعد از ماجرای آرامکو ابعاد جدیدی از استراتژی آمریکا در برابر ایران را متوجه شدند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به عربستان و امارات سفر کرد و گفتگو‌های مفصلی درباره ایران با سران این دو کشور انجام داد. پس از این سفر بود که سعودی‌ها هم به تقلید از آمریکا، کارت صلح‌طلبی در برابر ایران را بازی کردند.
درخواست محمد بن سلمان از ترامپ این بود که به او «برای شکست ایران کمک کرده و از برنامه‌هایش برای تبدیل کردن [عربستان سعودی] به یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه حمایت کند.»
محمد بن سلمان به «مارتین اسمیت» مجری شبکه «پی بی اس» درباره قتل خاشقچی گفت: «این تحت نظارت من انجام گرفت. من تمامی مسئولیت را می‌پذیرم زیرا تحت نظارت من انجام گرفته است».
اعتراف سعودی‌ها به باجگیری غیر اخلاقی آمریکا و بهای گزاف آن، تحول تازه‌ای است در موضع گیری عربستان، که البته شایان توجه است. صحبت‌های مایک پمپئو در جریان سفر به عربستان، به خوبی می‌تواند حالت ناامیدی سعودی‌ها از هم پیمان آمریکایی شان را توجیه کند.
محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در جریان تماس تلفنی محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی با وی "بر قدرت عربستان در مقابله با این تجاوزگری تروریستی و برخورد با آن" تاکید کرد.
